Inzet op minder afval: gemeente zet volgende stap in afvalbeleid
De gemeenteraad heeft 1 juli het nieuwe afvalbeleid vastgesteld. Daarbij is niet alleen vooruitgekeken, maar ook teruggeblikt op de resultaten van de afgelopen jaren. En die zijn bemoedigend: sinds 2018 is de hoeveelheid restafval per inwoner gedaald van 308 naar 120 kilo per jaar. Daarmee is onze gemeente van een van de slechtst presterende gemeenten opgeklommen naar een bovengemiddelde positie.
Hoewel de cijfers positief zijn, is er nog ruimte voor verbetering. Uit een recente sorteeranalyse blijkt dat slechts 25 procent van het restafval daadwerkelijk restafval is. Het overige afval bestaat uit materialen die hergebruikt kunnen worden. De grootste ‘verloren kans’ is groente-, fruit- en tuinafval (GFT), verantwoordelijk voor maar liefst 34 procent van het restafval. Het merendeel daarvan bestaat uit keukenafval, zoals etensresten. De gemeente wil de afvalscheiding verder verbeteren en sluit zich aan bij de landelijke doelstellingen: Maximaal 100 kilo restafval per inwoner per jaar in 2028 en minimaal 60 procent recycling in 2030.
Samen met inwoners naar beter afvalbeleid
De gemeente heeft inwoners actief betrokken bij het opstellen van het beleid. Via een uitgebreid participatietraject, met een enquête en drie klankbordgroepen, konden inwoners hun mening geven en meedenken over verbeteringen. De betrokkenheid was groot en leverde veel waardevolle ideeën op. Een aantal van die suggesties is inmiddels al in praktijk gebracht. Zo zijn papier- en kartoncontainers nu voor iedereen toegankelijk, zijn de boetes voor verkeerd aangeboden afval verhoogd, is een mobiel afvalaanbiedstation geïntroduceerd en wordt bedrijfsafval geweerd van het afvalaanbiedstation, zodat inwoners sneller geholpen kunnen worden. Andere voorstellen zijn zorgvuldig onderzocht op haalbaarheid en effect. Veel daarvan zijn opgenomen in de nieuwe aanpak.
Geen betaalsysteem
Grote veranderingen in het inzamelsysteem zijn niet nodig. De gemeente blijft kiezen voor nascheiding van plastic, metaal en drankkartons (PMD). De verwerker in Friesland blijft de meest geschikte partner voor onze gemeente. Zij slagen erin om steeds meer herbruikbare materialen uit het restafval te halen. Bovendien wordt het transport op een duurzame manier uitgevoerd, met biogas dat wordt gewonnen uit het aangeleverde organisch afval. Er komt daarnaast géén betaalsysteem waarbij inwoners per hoeveelheid afval moeten betalen. Wel wordt het huidige systeem verder geoptimaliseerd, zodat afvalscheiding makkelijker wordt. De gemeente laat zich daarbij inspireren door succesvolle werkwijzen in andere gemeenten.
Minder keukenafval
Een belangrijke stap ligt bij het verminderen van keukenafval in het restafval. De gemeente zet in op voorlichting en een proef met het actief uitdelen van GFT-bakjes met biologisch afbreekbare zakjes. Daarnaast worden er initiatieven ontwikkeld om afvalpreventie, scheiding en hergebruik te stimuleren. Denk aan een communicatiecampagne en de ontwikkeling van een Circulair Ambachtscentrum.
Betere voorzieningen
De gemeente werkt ook stap voor stap aan betere voorzieningen voor afvalinzameling, zodat het voor iedereen eenvoudiger wordt om afval goed te scheiden. Zo worden papiercontainers voorzien van een grotere opening, waardoor ook karton makkelijker kan worden ingeleverd. Bij het vervangen van verzamelcontainers wordt extra gelet op de toegankelijkheid, zodat deze goed bereikbaar zijn – ook voor mensen met beperkte mobiliteit.
Van plannen naar uitvoering
De uitvoering van het nieuwe afvalbeleid start dit jaar en loopt door in 2026. De gemeente zal bewoners op een later moment informeren over de precieze planning van de verschillende maatregelen. Voor grotere projecten, zoals de vernieuwing van het afvalaanbiedstation en de ontwikkeling van een Circulair Ambachtscentrum, worden momenteel gedetailleerde plannen uitgewerkt. In het begin brengen de maatregelen extra kosten met zich mee. Maar dit is een bewuste investering in de toekomst. Vanaf 2027 verwacht de gemeente juist een besparing, onder andere doordat de kosten voor afvalverbranding blijven stijgen en er minder restafval overblijft om te verwerken.
Blijven verbeteren
In 2027 volgt een evaluatie. Op basis daarvan wordt samen met bewoners gekeken naar verdere verbeteringen. De beleidsnota is dus geen eindpunt, maar een nieuw begin. Samen werken we aan een schonere, duurzamere gemeente.
